Stres sendromu

Dr Grosswald ve Dr Rector stres sendromu ile ilgili soruları yanıtlıyor.

Doç Dr Sarina Grosswald, Eğitimci, kavramaya dayalı (kognitif) öğrenim alanında uzman. En son kendi türünde bir ilk olan araştırmasında, çocuklarda dile dayalı öğrenim yeteneksizlikleri üzerinde Transandantal Meditasyon (TM) programının etkisini inceledi. Dr. Grosswald'ın yaptığı araştırma, aralarında PBS ve ABC News gibi kanallar dahil ABD ulusal medyasında geniş yer buldu.

Dr Steven Rector, son 18 yıl acil tıp alanında çalıştı. Dr Rector, bir Amerikan Acil Tıp Konseyi diplomatıdır.

S: Bir konuda bitiş tarihi verilmesi, topluluk önünde konuşmak gibi bir çok insanı rahatsız etmeyen konular bana çok fazla gerginlik veriyor. TM bu durumda yardımcı olur mu?
Yanıt

Dr. Grosswald: Tabii ki elimizde bir "stresometre" ya da standard bir stres ölçüm yöntemi yok. Bir kişiye stres veren bir şey varsa bu stresli bir şey demektir. Aynı şeyin başkası için stresli olup olmadığına bakamayız. Ancak sizin strese açık olmanız, önemli oranda, fizyolojik durumunuza bağlıdır. TM tekniğinin düzenli olarak yapılmasıyla strese dayanıklılığımız yükselir. Stresin daha az etkisinde kalırsınız. Stres aşısı olmak gibi...

S: Bu etkileri kanıtlayan bilimsel araştırmalar var mı?
Yanıt

Dr. Grosswald: Araştırmalara göre TM programı, stresi, kaygıyı, depresyonu ve hatta Travma Sonrası Stres Bozukluğunu da (PTSD) azaltmaktadır. Bir stres cetveli olduğunu hayal etseydik, cetvelin başı en hafif stresle başlar, en sonunda ise PTSD bulunurdu. TM tekniğinin cetvelin tümünde etkili olduğu kanıtlanmıştır.

S: Uykusuzluğun getirdiği stres için ne söyleyebilirsiniz? Ben hemen hemen hiçbir gece iyi bir uyku uyuyamıyorum. TM tekniği buna yardımcı olur mu?
Yanıt

Dr. Grosswald: Bunu sormanızı bekliyordum. Çünkü Amerikan halkı dünyanın en fazla uykusuzluk çeken halkıdır. Uyuyamamanın getirdiği stres zamanla birikir.

Arada bir normal uyku uyusanız bile bu uyku günlük yaşamın getirdiği baskılardan gelen stresin eritilmesini sağlayamayacaktır. Belki o günün yorgunluğunu biraz atarsınız. Ama yorgunluklar ve stres günden güne birikir durur. Tatile bile gitseniz orada kazanacağınız gevşeme pek uzun sürmeyecek, tekrar normal yaşam temponuza döndüğünüzde hemen kaybolacaktır. O nedenle günlük stresin ve yorgunluğun, günü gününe çözülmesi için bir yol bulma ihtiyacı var. Hele bir de uykusuzluk varsa durum daha da kötüdür.

TM tekniğini düzenli olarak uygulamak, birikmiş stresi atmanızı sağlar. Araştırmalar TM tekniğinin düzenli uygulanmasıyla sağlığın korunduğunu, zindeliğin geliştiğini göstermiştir. Yine araştırmacıların hesapladığına göre bütün hastalıkların %70 ıla 90'ı stresle ilgilidir. Stresi azaltacak bir mekanizmanız varsa bu tabii ki sizin genel sağlığınızı geliştirir, yaşamınızın bütün yönlerine bir iyileşme getirir.

S: Biraz stres iyidir, değil mi? Bir işi son güne yetiştirmek gibi, başka türlü yapamayacağımız şeyleri yapmamızı sağlamaz mı?
Yanıt

Dr. Grosswald: Bazen son günün olması, işi yetiştirme isteğini artırabilir, fakat stres altında insanların daha iyi çalıştıklarını zannetmek tamamen bir yanılgıdır. Baskı altında daha başarılı olanlar aslında durumu hiç de stresli bulmayanlardır. Yani stres bu tür insanların harekete geçmesini sağlamaktadır; eğer durum onlara gerginlik getirseydi, başarılı olamayacaklardı.

En fazla ne zamanlar yanlış yaptığınızı bir düşünün. Yorgun olduğunuzda, gergin olduğunuzda, acele ettiğinizde yanlış yapıyorsunuz. Zihniniz berraksa, sakinseniz, iyi dinlenmişseniz yaratıcı olursunuz.

Arada sırada stresin zararı yoktur; fakat devamlı stres altında olmak sizi zayıflatır. Çok gerginken yaratıcılığınızın ve başarınızın zirvesinde olamazsınız. Bunun nedeni aşırı gerginlik altında hayatta kalabilmemiz için ön alındaki beynin akıl ve inceleme merkezi olan korteksin doğal olarak devre dışı kalmasıdır. Beynin devre dışı kalması enerjinin kaslara gitmesi demektir; bu duruma dövüş ya da kaç tepkisi denir. Size bir ayı saldırmışsa çok yerindedir; her gün hayatı bu durumda yaşamak ise çok verimsiz olacaktır. Bazı durumlarda insan büyük bir baskı altında olabilir. Günlük hayatınızı bu şekilde yaşamak istemezsiniz.

Aslında ön alındaki korteks dahil tüm beyninizin çalışmasını istersiniz. O zaman tasarlayabilir, düzenleyebilir, yön verebilirsiniz; sonuç olabildiğince yaratıcı, üretken ve başarılı olmanızdır. TM tekniğinin yaptığı ön alındaki korteksle beynin diğer kısımları arasındaki ilişkiyi geliştirmektir. Transandantal Meditasyon tekniği beynin daha kapsamlı çalışmasını sağlar. Stres bunun tam tersini yapmaktadır.

S: Yılda en az bir kere tatile çıkarım. Bir süre gerginliklerden kurtulurum, fakat işe döndüğümde, gerginliğimin artığını hissederim.
Yanıt

Dr. Grosswald: Tatil kısa bir süre için sizi stresten uzaklaştırır, fakat birikmiş stresleri atamaz, geçici bir çözümdür. Stresin yaşama sevincimizi bozmaması için bizi her gün strese karşı daha dirençli kılacak bir şeye ihtiyacımız var. Transandantal Meditasyon programının yalnızca zihinde ve bedende birikmiş olan stresleri atmakla kalmayıp zaman içinde strese karşı direncimizi artırdığını araştırmalar göstermektedir.

S: Streslerin hastalıkların %90ının nedeni olduğu söyleniyor. Strese bağlı olarak bedende ne gibi değişiklikler olmaktadır?
Yanıt

Dr. Rector: Örneğin hormonların bağışıklık sistemini ayarladıkları bilinmektedir. Bağışıklık sistemi sizi yalnızca bulaşıcı hastalıklardan değil, kanserden de korumaktadır. Bağışıklık sisteminin zayıf olması kalp hastalığına da yol açabilir; devamlı düşük düzeyde iltihaplı bir yüksek faaliyet varsa, kalbe giden damarlarda birikimlerin oluşmasına neden olabilir. Diyelim ki yüksek ateşten arterler paslanmış olsun.

Bağışıklık sistemi devamlı baskı ve tehdit altındaysa stres yerleşir. Sistem bozulmaya ve şaşırmaya, koruma görevini üstlendiği bedene yabancılaşmaya başlar. İyi bir polisin kötü olması gibi, bağışıklık sistemi gerçek tehditlere karşı bedeni korumak için tetikte olmak yeteneğini kaybeder, giderek kendi bedenine saldırmaya başlar; başlarda düşük düzeydeyken, bu saldırılar çok tehlikeli boyutlara ulaşabilir. Sonuçta kendi bağışıklığımızın neden olduğu hastalıklar ortaya çıkar.

S: Olumlu bakarsak, TM tekniği stresi azalttığında hormon düzeylerinde denge artar mı?
Yanıt

Dr. Rector: Evet, TM'nin uygulanmasıyla beden daha az stresli olduğunda, hormon düzeylerinde de stres azalır. Strese karşı güçlü bir ilaç olan TM tekniği uyum, bütünlük ve denge getirmektedir. Karmaşık insan fizyolojisinin her düzeyinde iyileşme etkisi görülmektedir. Üzerinde düşünmeye bile gerek kalmadan, fizyolojinin tamamı bütünlük ve denge kazanmaktadır.

Bütün bunlar fizyolojinin sessiz kaynağında oluşmaktadır. Başka hiçbir stres yönetim tekniğinde olamayan bir şekilde, TM tekniği fizyolojinin tamamının bütünleşmesini sağlayıp iyileştirebilir. Dünyanın her tarafında kırk yıldır yapılmakta olan bilimsel araştırmalar bu olağanüstü iddiayı doğrulamaktadır.